神学语言的政治性-双重否定的修辞
前言
不承认不否认这句话是一个狡猾的说法吗?
那为何在某些语境上我们还是使用这样的用法?
在台湾流行的政治认同上，我们常说维持现状。
到底承认统一且否认独立?
还是承认独立且否定统一?
抑或不承认统一不否认独立?
又者不承认独立不否认统一?
在政治要这样说话，
那么在教会可以这样说话吗?
那么在教会的谁可以这样说话?
说这些话到底有什么用?
(一)信经的典范转移:从叙事性到定义性
在教会早期的信经都是叙事性为主，
说明基督信仰的范围，
基本上都以肯定句的方式呈现我所知道的信仰内容。
尼西亚信经
Credo in unum Deum, Patrem omnipotentem, factorem caeli et terrae,
visibilium omnium et invisibilium.
Et in unum Dominum Iesum Christum, Filium Dei unigenitum,
et ex Patre natum ante omnia saecula.
Deum de Deo, Lumen de Lumine, Deum verum de Deo vero,
genitum non factum, consubstantialem Patri; per quem omnia facta sunt.
Qui propter nos homines et propter nostram salutem descendit de caelis.
Et incarnatus est de Spiritu Sancto ex Maria Virgine, et homo factus est.
Crucifixus etiam pro nobis sub Pontio Pilato, passus et sepultus est,
et resurrexit tertia die, secundum Scripturas, et ascendit in caelum,
sedet ad dexteram Patris.
Et iterum venturus est cum gloria, iudicare vivos et mortuos,
cuius regni non erit finis.
Et in Spiritum Sanctum, Dominum et vivificantem, qui ex Patre procedit.
Qui cum Patre et Filio simul adoratur et conglorificatur:
qui locutus est per prophetas.
Et unam, sanctam, catholicam et apostolicam Ecclesiam.
Confiteor unum baptisma in remissionem peccatorum.
Et expecto resurrectionem mortuorum, et vitam venturi saeculi.
Amen.
使徒信经
Credo in Deum patrem omnipotentem, creatorem caeli et terrae;
Et in Iesum Christum, filium eius unicum, dominum nostrum,
qui conceptus est de Spiritu sancto, natus ex Maria virgine,
passus sub Pontio Pilato, crucifixus, mortuus et sepultus,
descendit ad infernos, tertia die resurrexit a mortuis,
ascendit ad caelos, sedet ad dexteram dei patris omnipotentis,
inde venturus est iudicare vivos et mortuos;
Credo in Spiritum sanctum,
sanctam ecclesiam catholicam, sanctorum communionem,
remissionem peccatorum, carnis resurrectionem, et vitam aeternam.
Amen.
但随着教会的发展，大家对这些信仰的范围需要更细致的解释，
开始出现去解释这些信仰范围的信经，
以亚他拿修信经为例，
开始去定义什么上帝耶稣与圣灵三者的关系。
01. Quicumque vult salvus esse, ante omnia opus est, ut teneat catholicam
fidem:
02. Quam nisi quisque integram inviolatamque servaverit, absque dubio in
aeternam
peribit.
03. Fides autem catholica haec est: ut unum Deum in Trinitate, et Trinitatem
in
unitate veneremur.
04. Neque confundentes personas, neque substantiam seperantes.
05. Alia est enim persona Patris alia Filii, alia Spiritus Sancti:
06. Sed Patris, et Fili, et Spiritus Sancti una est divinitas, aequalis
gloria,
coeterna maiestas.
07. Qualis Pater, talis Filius, talis [et] Spiritus Sanctus.
08. Increatus Pater, increatus Filius, increatus [et] Spiritus Sanctus.
09. Immensus Pater, immensus Filius, immensus [et] Spiritus Sanctus.
10. Aeternus Pater, aeternus Filius, aeternus [et] Spiritus Sanctus.
11. Et tamen non tres aeterni, sed unus aeternus.
12. Sicut non tres increati, nec tres immensi, sed unus increatus,
et unus immensus.
13. Similiter omnipotens Pater, omnipotens Filius, omnipotens [et]
Spiritus Sanctus.
14. Et tamen non tres omnipotentes, sed unus omnipotens.
15. Ita Deus Pater, Deus Filius, Deus [et] Spiritus Sanctus.
16. Et tamen non tres dii, sed unus est Deus.
17. Ita Dominus Pater, Dominus Filius, Dominus [et] Spiritus Sanctus.
18. Et tamen non tres Domini, sed unus [est] Dominus.
19. Quia, sicut singillatim unamquamque personam Deum ac Dominum confiteri
christiana veritate compelimur:
20. Ita tres Deos aut [tres] Dominos dicere catholica religione prohibemur.
21. Pater a nullo est factus: nec creatus, nec genitus.
22. Filius a Patre solo est: non factus, nec creatus, sed genitus.
23. Spiritus Sanctus a Patre et Filio: non factus, nec creatus, nec genitus,
sed procedens.
24. Unus ergo Pater, non tres Patres: unus Filius, non tres Filii:
unus Spiritus Sanctus, non tres Spiritus Sancti.
25. Et in hac Trinitate nihil prius aut posterius, nihil maius aut minus:
26. Sed totae tres personae coaeternae sibi sunt et coaequales.
27. Ita ut per omnia, sicut iam supra dictum est, et unitas in Trinitate,
et Trinitasin unitate veneranda sit.
28. Qui vult ergo salvus esse, ita de Trinitate sentiat.
29. Sed necessarium est ad aeternam salutem, ut incarnationem quoque Domini
nostri Iesu Christi fideliter credat.
30. Est ergo fides recta ut credamus et confiteamur, quia Dominus noster Iesus
Christus, Dei Filius, Deus [pariter] et homo est.
31. Deus [est] ex substantia Patris ante saecula genitus: et homo est ex
substantia matris in saeculo natus.
32. Perfectus Deus, perfectus homo: ex anima rationali et humana carne
subsistens.
33. Aequalis Patri secundum divinitatem: minor Patre secundum humanitatem.
34. Qui licet Deus sit et homo; non duo tamen, sed unus est Christus.
35. Unus autem non conversione divinitatis in carnem, sed assumptione
humanitatis in Deum.
36. Unus omnino; non confusione substantiae, sed unitate personae.
37. Nam sicut anima rationalis et caro unus est homo: ita Deus et homo unus
est Christus.
38. Qui passus est pro salute nostra: descendit ad inferos: tertia die
resurrexit
a mortuis.
39. Ascendit ad [in] caelos, sedet ad dexteram [Dei] Patris [omnipotentis]:
40. Inde venturus [est] iudicare vivos et mortuos.
41. Ad cuius adventum omnes homines resurgere habent cum corporibus suis:
42. Et reddituri sunt de factis propriis rationem.
43. Et qui bona egerunt, ibunt in vitam aeternam: qui vero mala, in ignem
aeternum.
44. Haec est fides catholica, quam nisi quisque fideliter firmiterque
crediderit,
salvus esse non poterit. Amen.
但是定义以当代语言学的思路，我们往往只能说他不是什么，很难直接说这是什么
所以开始出现了大量的否定性的句子，如4节中不混乱与不分开的句子，
到了宗教改革以后，教理问答继承了信经功能，
像海德堡教理问答也都有类似的格式。
(二)政治性的语言修辞
基本上定义性的信经本身就有高度政治上的意涵，
跟叙事性的不一样只是描绘我看到的信仰，
定义性的进一步区分了他者(the other)
因为我要知道你信的跟我信的一不一样，
才能决定谁是我这个群体的一份子，
至少把不是的请离开我这个团体。
在政治上也是如此，政府必须清晰地说出自身的权力范畴在那里，
谁是我的国民? 哪里是我的土地? 所以我们使用了国外跟外劳这样的词汇，
但在不同政治实体之间，就存在着不承认不否认的暧昧。
到底中华民国的故有将土为何?大法官说这是政治问题。
太平岛是岛还是礁，也还是各说各话。
同样对应到当代的社会，宗教实体的边界与生活实体的边界并不一致，
至少在PTT，每个宗派都可以来，甚至不是基督徒都可以来，
承认那些我承认的，否认那些我否认的，
我觉得这个是在现在强调宗教包容上的一个思路。
说到底，信仰是一种高价值的言论自由，除非有实质地影响国家的法律秩序，
否则说谁是邪教，谁是异端都是说身体健康的，
大家互相咒诅，互相开除教籍的年代也都过去了，
浸信会需要召会承认它的神学立场或会籍吗?我觉得也不用，
去过份强调某些教义到底谁是谁非，我觉得意义不大，
更何况我觉得大家也都不是什么教会高层，
你的神学见解真的代表贵宗派吗?
对，我说的就是老鱼，
一个强调大家都可以申言的团体，
为什么你可以决定谁才是异端?
难道这不是一种不承认不否认的暧昧吗?